Jak definiujemy „dokładne” kolory?

Do pomiaru długości można użyć linijki, a do pomiaru masy — wagi. Gdy mierzymy kolory, musimy najpierw zmierzyć światło. Mierzenie światła nie jest tak łatwe jak użycie linijki czy wagi, ale istnieją pomocne narzędzia. Możemy użyć na przykład spektroradiometru do pomiaru rozkładu mocy spektralnej światła.

Jednak instrumenty te są nieporęczne i drogie, a ich przenoszenie nie jest łatwe. W związku z tym opracowano bardziej uproszczone urządzenie zwane „kolorymetrem”. Kolorymetr mierzy światło przez zestaw filtrów XYZ, więc szybkość jest większa niż w przypadku spektroradiometru, ale mniejsza jest dokładność.

Kiedy przyglądamy się dwóm podobnym, ale nieco innym kolorom, zastanawiamy się nad tym, na ile podobne są te kolory? Bez użycia wartości liczbowych do określania kolorów możemy powiedzieć „są podobne”. Ale na ile podobne? No, i co jest definicją „podobieństwa”, ponieważ postrzeganie kolorów przez różne osoby jest różne. Dzięki przestrzeni kolorów XYZ lub przestrzeni kolorów L*a*b* możemy określić różnicę pomiędzy kolorami. Obliczając odległość między dwoma kolorami w określonej przestrzeni kolorów (zazwyczaj używana jest przestrzeń kolorów L*a*b*), można uzyskać wartość różnicy. Różnica ta nosi nazwę „Różnica kolorów”. Zazwyczaj do określenia różnicy kolorów używamy parametru delta E*.

Najprostsza wersja formuły różnicy kolorów nosi nazwę delta E* 76 ( delta E*ab).

Bardziej złożona formuła jest stosowana w przemyśle tekstylnym i grafice artystycznej. Została ogłoszona w 1994 r., dlatego nazywa się delta E* 94.

W 2000 r. badacze opracowali nowszą wersję formuły różnicy koloru, która ma rzeczywiście odzwierciedlać, co postrzega układ wzrokowy człowieka. Nazywa się ona delta E*2000 (delta E*00). Ze względu na dużą liczbę badań naukowych, aby osiągnąć wysoki poziom korelacji pomiędzy obliczonymi wartościami a postrzeganiem ludzkim, parametr delta E*00 stał się już standardem międzynarodowym, którego stosowanie zaleca się we wszystkich badaniach naukowych.

Jak widać w powyższych formułach, wymagane są dwa zestawy wartości L*a*b*. Jeśli konieczne jest dokonanie oceny dokładności określonego koloru, potrzebny jest zestaw zmierzonych wartości L*a*b* i zestaw zdefiniowanych wartości L*a*b*. Zmierzone wartości możemy uzyskać za pomocą wspomnianych wcześniej przyrządów, ale w jaki sposób uzyskać wartości „zdefiniowane” lub „standardowe”? Wartości „zdefiniowane” lub „standardowe” można uzyskać za pomocą standardowych wykresów (rysunek 6). Te wykresy kolorów zdefiniowały wartości L*a*b* dla wszystkich kolorów na wykresie, a każdy wykres jest bardzo starannie sporządzony w celu spełnienia tolerancji. W związku z tym wykresy te mogą zostać wykorzystane jako punkt odniesienia, ponieważ wartości nie ulegną zmianie.

Do oceny dokładności koloru często stosowany jest parametr delta E*00. Wartość delta E*00 < 1,00 oznacza, że nie istnieje żadna zauważalna różnica dla ekspertów przy porównywaniu dwóch kolorów obok siebie. Wartość delta E*00 < 3,00 oznacza brak znaczących różnic dla typowych osób. (Eksperci to specjaliści w dziedzinie nauk o kolorach lub doświadczeni fotografowie, projektanci, specjaliści ds. obrazowania itp.)

Podsumowując, dowiedzieliśmy się, jak używać liczb do definiowania kolorów, i poznaliśmy uzasadnienie. Określiliśmy również różnice pomiędzy poszczególnymi przestrzeniami kolorów, np. XYZ i L*a*b*. I wreszcie poznaliśmy sposoby pomiaru kolorów i definiowania różnic pomiędzy kolorami. Korzystając z wartości parametru delta E*00, możemy ocenić, czy kolor jest dokładny, czy nie.