Twee Gamingmonitoren op 165Hz laten draaien

Nu 165Hz monitoren steeds populairder en beter verkrijgbaar worden, is er natuurlijk ook vraag om er meer dan één aan te sluiten. Door het grotere weergavegebied is dat aantrekkelijk voor veel gamers en computergebruikers, vooral als je van multitasken houdt. We hebben een behoorlijk uitgebreide gids voor het aansluiten van twee of meer monitoren gemaakt, die uitgaat van 144Hz, en in de basis werkt dat hetzelfde voor 165Hz monitoren. We gaan je dus niet vervelen door alles te herhalen. Maar er zijn wel een paar dingen waarmee je rekening zou moeten houden, met name de wat hogere eisen aan je GPU bij twee monitoren op 165Hz vergeleken met 144Hz.

Aan de titel van dit artikel zie je dat de voordelen duidelijk zijn. Je krijgt een twee keer zo groot schermoppervlak voor nog meer beleving, indrukwekkendere kijkbelevingen en kunt heel veel beter multitasken en productiever werken. De nadelen bestaan uit extra kabels, incompatibiliteit met sommige programma's en games, de benodigde krachtigere grafische hardware en soms instellingsproblemen in het besturingssysteem. Maar dat laatste probleem relativeert zich enigzins, omdat Windows 10 en alle andere grote besturingssystemen tegenwoordig goede ondersteuning bieden voor configuraties met twee en zelfs drie schermen en loop je waarschijnlijk niet tegen problemen aan. 

Resolutie: dit is een heel belangrijk punt. Er is niks wat je tegenhoudt bij het combineren van een 1080p monitor en een 4K monitor, maar je kunt het scherm niet uitbreiden en zelfs spiegelen veroorzaakt problemen. Zorg dus voor twee monitoren met dezelfde resolutie, bijvoorbeeld twee 165Hz 1080p gamingmonitoren. 

Grafische kaart: 165Hz in 1080p op één scherm kunnen de meeste grafische kaarten van de laatste jaren prima aan. Maar met een tweede monitor wordt de grafische kaart ook twee keer zo veel belast. Zelfs met de allerbeste “scaling” (opschalen), waardoor de GPU voor de gek wordt gehouden en denkt dat de twee schermen er eigenlijk maar één is, is de gouden regel voor gemoedsrust één GPU per beeldscherm. Omdat dit nu niet haalbaar is, sinds SLI en CrossFire praktisch uit de roulatie gaan, heb je een behoorlijk krachtige GPU nodig voor twee 1080p monitoren als je 165Hz verwacht. Die twee monitoren hebben een totale resolutie van 1920 x 2160 in uitgebreide modus, oftewel 4,1 miljoen pixels. Dat is twee keer zoveel pixels als bij 1080p.

Om die twee monitoren zonder problemen aan te sturen heb je een sterke grafische kaart nodig met nog wat prestatiereserves. Een RTX3060 of RX 6700 zijn prima geschikt, maar als je die niet kunt vinden zouden ook een RTX 2070 of RX 580 voldoende moeten zijn. Wat betreft VRAM zou je voor meer dan 6GB moeten gaan. Dat is vrij gemakkelijk mogelijk. 

Kabels: op het moment van schrijven kunnen we HDMI nog niet aanbevelen voor configuraties met twee monitoren. Hoewel HDMI 2.1 wel daisy chaining ondersteunt, is het nog niet gebruikelijk en ook niet zo uitgerijpt als de ondersteuning van DisplayPort voor het koppelen van monitoren. Verbind je computer met de eerste monitor via DisplayPort 1.4 en verbind vervolgens die monitor met de tweede monitor (ook via DisplayPort 1.4). Daardoor heb je ruim voldoende bandbreedte voor 1080p 165Hz en 1440p 144Hz, vrijwel zonder latentie. DisplayPort van VESA het met grote afstand de voorkeur als standaard voor het aansluiten van meerdere monitoren, maar wij verwachten dat HDMI op korte termijn ook beter zal worden.

Omdat wij er vanuit gaan dat je twee monitoren naast elkaar zult gebruiken, is het niet nodig om lange DisplayPort kabels te kopen. Alles langer dan 1,5m is overbodig, en kan het signaal alleen maar slechter maken (ook al is dat maar een klein beetje). 

De gids die we eerder hebben opgesteld is uitgebreider, maar in feite is het eenvoudig. Het is een kwestie van kabels aansluiten en vervolgens de beeldscherminstellingen in Windows en de instellingen van je grafische kaart openen om de beeldschermen te herkennen en te bepalen of je het beeld wilt uitbreiden of spiegelen. Voor de meeste gebruikers is uitbreiden de bedoeling. Zo krijg je een enorme weergavegebied om op te gamen of werken. Spiegelen is geschikter voor laptopgebruikers die het scherm op een groter scherm willen bekijken.

Na het instellen biedt het uitgebreide scherm een enorm zichtveld in games en voor desktopprogramma's. De meeste mensen nemen de randen tussen de monitors na een tijdje niet meer waar. Meestal is het koppelen van twee 1080p monitoren een betaalbaardere optie dan één grote 4K monitor te kopen. Ook krijg je zo een hogere verversingssnelheid en minder belasting van de GPU. Monitoren met 4K 165Hz zijn in de zomer van 2021 nagenoeg niet verkrijgbaar. De huidige GPU's kunnen dergelijke prestaties in de meeste games simpelweg niet aan. Twee MOBIUZ 25” 1080p 165 Hz monitoren komen op bijna de zelfde schermafmetingen als een 48” 4K monitor, maar voor ongeveer een derde van de prijs en met evenveel of zelfs betere gamingfuncties, namelijk variabele verversing, HDR, 1ms MPRT en krachtige audio. Wees je er ook van bewust dat, hoewel ze vaak prachtig zijn, die grote 4K monitoren vaak van oorsprong TV's zijn, dus met langzamere VA-panelen of superdure OLED. Hoe groter het scherm, des te langzamer de reactie en des te waarschijnlijker wordt ghosting. Twee middelgrote 25” IPS-monitoren leveren snellere prestaties. 

Wat betreft aansluiten en instellen is er geen verschil. Maar curved monitoren worden niet vaak gebruikt met meerdere monitoren, omdat ze door hun ontwerp niet strak naast elkaar passen. Als je toch twee curved monitoren naast elkaar zet, is er “heuvel” op het aansluitingspunt, en dat kan irriteren. Platte monitoren zijn perfect combineerbaar, voor curved monitoren raden we je aan om voor één iets groter scherm te kiezen.

Samenvattend veroorzaakt de 165Hz verversingssnelheid geen verschil, totdat je tegen de limiet van de bandbreedte aanloopt. Als je het bij 1080p 165Hz houdt, is er geen probleem: DisplayPort kan de hoeveelheid visuele gegevens moeiteloos overbrengen. En als de tijd rijp is voor het koppelen van twee 240Hz 4K monitoren, dan schrijven we gewoon een nieuw artikel!